Pushtimi i Rusisë në Ukrainë dhe bllokimi i porteve detare të vendit ka detyruar një nga eksportuesit kryesorë të drithërave në botë të kërkojë rrugë të reja për të shitur produktet e saj.
Para pushtimit rus në shkallë të plotë, më shumë se 90% e eksporteve të grurit ukrainas u larguan nga vendi përmes porteve të saj detare.
Eksportet nga deti arrinin deri në 4-5 milionë tonë drithëra çdo muaj, e Lindja e Mesme dhe vendet afrikane ishin ndër konsumatorët kryesorë të drithërave ukrainase.
Por me bllokimin e deteve të Ukrainës, rrugë të tjera novatore – domethënë, eksportet nëpërmjet hekurudhave, makinave dhe porteve të lumenjve – po përdoren dhe eksplorohen për të lejuar drithin të arrijë në portet detare të vendeve evropiane përpara se të eksportohet në pikat e destinacionit përfundimtar.
Ky proces po lehtësohet nga nisma e Komisionit të BE-së përmes ‘korsive të solidaritetit’ – një grup masash që shërbejnë për të lehtësuar eksportet e drithërave nëpërmjet të gjitha rrugëve alternative të disponueshme.
Drithërat e Ukrainës eksportohen kryesisht në portet detare të vendeve fqinje në Rumani dhe Poloni.
Rrugët e mundshme përfshijnë gjithashtu eksportet me hekurudhë dhe kamionë drejt porteve detare italiane, kroate, sllovene, holandeze dhe belge.
Me përdorimin e hekurudhave për eksportimin e grurit, përveç masave të ndryshme të kontrollit të kufirit dhe papërgatitjes së përgjithshme të hekurudhave, drithërat duhet të transferohen nga një tren në tjetrin në kufi.
Një tjetër opsion është nëpërmjet Bjellorusisë, që është përdorur më parë për të eksportuar sasi të mëdha grurësh me hekurudhë në portin lituanez të Klaipeda, kështu që mund të jetë një zgjidhje e mundshme për lehtësimin e çështjes së eksportit.
Megjithatë, vendi është nën sanksione dhe BE-ja nuk është gati t’i heqë ato në këmbim të një rruge të re eksporti.
Me bllokadën e porteve detare, më shumë se 22 milionë tonë drithëra mbeten të bllokuara në magazinat e Ukrainës, ndërsa korrja e re është së shpejti gati. Situata aktuale ka parë që çmimet e grurit janë rritur në mënyrë dramatike.
Nisma ‘korsi solidariteti’ ka ndikuar pozitivisht në rritjen e numrit të eksporteve që nga muaji mars.
Megjithatë, siç tha Markiyan Dmytrasevych, zëvendësministri ukrainas i Bujqësisë, në një intervistë të fundit për EURACTIV , zhbllokimi i porteve detare është e vetmja mënyrë se si vendi mund të rrisë eksportet e drithit deri në nivelet e paraluftës.